مقالات

سنسور دریچه گاز چیست؟

سنسور دریچه گاز چیست؟

سنسور دریچه گاز چیست؟

از این اجزای مهم سیستم‌های الکترونیکی، سنسور دریچه‌ گاز (Throttle Position Sensor – TPS) است که اطلاعات ارزشمندی را به واحد کنترل الکترونیکی خودرو (ECU) ارسال می‌کند. اگر راننده هستید یا قصد خرید سنسور دریچه گاز یا سایر لوازم یدکی خودرو را دارید، مطالعه این مقاله به شما کمک می‌کند تا با عملکرد این قطعه، علائم خرابی آن و نحوه انتخاب مناسب‌ترین گزینه آشنا شوید. با ما همراه باشید.

سنسور دریچه گاز چیست؟

سنسور دریچه گاز یک قطعه الکترونیکی است که بر روی دریچه گاز خودرو نصب شده و زاویه باز شدن این دریچه را به ECU گزارش می‌دهد. به زبان ساده‌تر، این سنسور مشخص می‌کند که راننده چقدر پدال گاز را فشار داده است تا ECU بتواند مقدار مناسب سوخت و هوا را به موتور تزریق کند.

وظایف اصلی سنسور دریچه گاز:

اندازه‌گیری میزان باز شدن دریچه گاز
ارسال سیگنال ولتاژی به ECU
کمک به تنظیم نسبت هوا و سوخت
پشتیبانی از عملکرد نرم و روان خودرو در زمان گاز دادن و کاهش سرعت

عملکرد سنسور دریچه گاز چگونه است؟

زمانی که راننده پدال گاز را فشار می‌دهد، دریچه گاز باز می‌شود و سنسور زاویه باز شدن را به صورت سیگنال الکتریکی به ECU منتقل می‌کند. ECU بر اساس این اطلاعات، زمان و مقدار تزریق سوخت را تنظیم می‌کند. اگر این سنسور به درستی کار نکند، اطلاعات غلط به ECU ارسال شده و ممکن است باعث بروز مشکلاتی مانند کاهش قدرت موتور، افزایش مصرف سوخت یا حتی خاموش شدن ناگهانی خودرو شود.

علائم خرابی سنسور دریچه گاز

یکی از مهم‌ترین دلایل مراجعه رانندگان به تعمیرگاه‌ها، بروز ایراد در سنسور دریچه گاز است. شناخت این علائم به شما کمک می‌کند تا قبل از آسیب‌های جدی، برای خرید سنسور دریچه گاز جدید و تعویض آن اقدام کنید.

رایج‌ترین نشانه‌های خرابی سنسور دریچه گاز:

روشن شدن چراغ چک موتور
کاهش شتاب خودرو یا تأخیر در واکنش به پدال گاز
افزایش غیرعادی مصرف سوخت
لرزش یا نوسان دور موتور
خاموش شدن ناگهانی خودرو به‌خصوص هنگام توقف
نوسان سرعت در حرکت یکنواخت

در صورت مشاهده این نشانه‌ها، بهتر است خودرو را توسط مکانیک بررسی کرده و در صورت نیاز نسبت به خرید دریچه گاز یا فقط سنسور آن اقدام نمایید.

چرا سنسور دریچه گاز خراب می‌شود؟

سنسور دریچه گاز به‌مرور زمان و تحت تأثیر شرایط مختلفی ممکن است دچار خرابی شود. یکی از دلایل رایج، فرسودگی طبیعی این قطعه به دلیل استفاده مداوم و طولانی‌مدت است، به‌ویژه در خودروهایی که عمر بالایی دارند. همچنین نفوذ گرد و غبار، روغن یا رطوبت به داخل محفظه سنسور می‌تواند عملکرد آن را مختل کرده و باعث ارسال سیگنال‌های نادرست به ECU شود. از دیگر عوامل می‌توان به نوسانات ولتاژی در مدار الکتریکی خودرو، اتصال ضعیف سیم‌ها یا سوکت‌های مربوط به سنسور و حتی دست‌کاری‌های غیرتخصصی در هنگام تعمیرات اشاره کرد. ترکیب این عوامل در نهایت منجر به کاهش دقت عملکرد سنسور یا از کار افتادن کامل آن می‌شود.

تفاوت سنسور دریچه گاز با سایر سنسورهای خودرو

برخلاف سنسورهای دمای آب، فشار روغن یا اکسیژن، سنسور دریچه گاز مستقیماً به کنترل نسبت هوا-سوخت و شتاب خودرو مربوط است. کوچک‌ترین نقص در عملکرد آن می‌تواند به افت محسوس کارکرد موتور منجر شود.

نکات مهم در خرید سنسور دریچه گاز

هنگام خرید سنسور دریچه گاز، باید به چند نکته مهم توجه کنید تا قطعه‌ای مناسب و بادوام انتخاب نمایید:

سازگاری با مدل خودرو
مطمئن شوید سنسور مناسب مدل و برند خودروی شما باشد (مثلاً پژو، پراید، سمند، تیبا و…).
کیفیت ساخت
از برندهای معتبر داخلی یا وارداتی خرید کنید تا طول عمر و دقت عملکرد بالایی داشته باشد.
ضمانت‌نامه یا گارانتی
محصولات با ضمانت، اعتماد بیشتری برای خریدار ایجاد می‌کنند.
خرید از فروشگاه معتبر لوازم یدکی خودرو
فروشگاه‌های معتبر نه‌تنها قطعات اورجینال می‌فروشند بلکه مشاوره تخصصی نیز ارائه می‌دهند.

تعویض سنسور دریچه گاز؛ DIY یا مکانیک؟

در برخی خودروها، سنسور به‌صورت جداگانه قابل تعویض است، اما در برخی دیگر به صورت یکپارچه با دریچه گاز عرضه می‌شود. اگر ابزار و دانش فنی لازم را ندارید، بهتر است تعویض این قطعه را به مکانیک حرفه‌ای بسپارید. در غیر این صورت، ممکن است به ECU یا دیگر اجزای سیستم آسیب وارد شود.
آیا می‌توان فقط سنسور را تعویض کرد یا باید کل دریچه گاز را خرید؟

در بسیاری از خودروها، سنسور به صورت جدا از دریچه قابل تعویض است. در چنین شرایطی، تنها با خرید سنسور دریچه گاز مشکل حل می‌شود. اما در برخی خودروهای جدیدتر، سنسور به‌صورت یکپارچه با دریچه طراحی شده و در این صورت باید کل مجموعه دریچه گاز تعویض شود.
نقش سنسور دریچه گاز در بهبود مصرف سوخت و کارایی موتور

سنسور دریچه گاز دقیق و سالم، به ECU کمک می‌کند تا نسبت ایده‌آل هوا و سوخت را حفظ کند. این موضوع باعث می‌شود:

شتاب‌گیری نرم‌تری داشته باشید
مصرف سوخت کاهش یابد
آلودگی محیط زیستی کمتری تولید شود
موتور عمر طولانی‌تری داشته باشد